Rada nadzorcza w spółce z o.o.

Rada nadzorcza w spółce z o.o.

Ustanowienie organu nadzoru w postaci rady nadzorczej jest obligatoryjne w przypadku, gdy kapitał zakładowy przewyższa kwotę 500 000 złotych, a wspólników jest więcej niż 25. W innych przypadkach rada nadzorcza może zostać powołana, lecz obowiązku takiego nie ma. Zgodnie z przepisami kodeksu spółek handlowych członkiem rady nadzorczej nie może być osoba, która jednocześnie pełni funkcję członka zarządu, prokurenta, likwidatora, kierownika oddziału lub zakładu oraz zatrudniony w spółce główny księgowy, radca prawny lub adwokat.

Zobacz także: Jak szybko pozbyć się niechcianego wspólnika ze spółki z o.o.

Rada nadzorcza składa się co najmniej z trzech członków powoływanych i odwoływanych uchwałą wspólników. Niemniej jednak sposób ich powoływania lub odwoływania może zostać zmodyfikowany w umowie spółki. Na przykład – przekazanie uprawnień do powoływania lub odwoływania może zostać dokonane na rzecz jednego albo wszystkich wspólników. Można  także przekazać powyższe uprawnienia na rzecz osoby trzeciej w żaden sposób nie powiązanej ze spółką. Możliwości jest jednak więcej.

Standardowo kadencja członków rady nadzorczej trwa rok, chyba że wspólnicy w umowie  spółki postanowili inaczej. Teoretycznie czas trwania kadencji jest nieograniczony. To od woli wspólników zależy jak uregulują tę kwestię w umowie. Prawo nie przewiduje maksymalnej granicy.

Zgodnie z rozwiązaniem kodeksowym kadencja dla każdego członka rady nadzorczej określona jest odrębnie (dla każdego członka rady nadzorczej należy liczyć okres kadencji indywidualnie). Strony umowy spółki mogą jednak zmodyfikować to rozwiązanie implementując do umowy kadencję łączną (kadencja każdego członka rady nadzorczej będzie upływać w tym samym czasie).

W przypadku gdy wspólnicy nie zmodyfikowali regulacji dotyczącej kadencji członków rady nadzorczej to zgodnie z art. 218 § 1 k.s.h. mandaty ich wygasają z dniem odbycia zgromadzenia wspólników zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za pierwszy pełny rok obrotowy pełnienia funkcji członka.

Do podstawowych obowiązków rady nadzorczej należy zaliczyć:

– sprawowanie stałego nadzoru nad działalnością spółki we wszystkich dziedzinach jej działalności

– ocena sprawozdań zarządu z działalności spółki oraz sprawozdań finansowych za ubiegły rok obrotowy, w zakresie ich zgodności z księgami i dokumentami, jak i stanem faktycznym

– ocena wniosków zarządu dotyczących podziału zysku albo pokrycia straty

-składanie zgromadzeniu wspólników corocznego sprawozdania z wyników ocen sprawozdań i wniosków, o których mowa powyżej

Warto mieć na uwadze, iż rada nadzorcza w celu wykonywania swoich obowiązków może badać wszystkie dokumenty spółki, żądać od zarządu i pracowników sprawozdań i wyjaśnień oraz dokonywać rewizji stanu majątku spółki. Każdy członek rady nadzorczej może samodzielnie wykonywać prawo nadzoru, chyba że umowa spółki zawiera odmienne postanowienia.

Możliwe są oczywiście modyfikacje w tym zakresie. Umowa spółki może rozszerzyć uprawnienia rady nadzorczej, a w szczególności ustanowić, że zarząd jest obowiązany uzyskać zgodę rady nadzorczej przed dokonaniem oznaczonych w umowie spółki czynności, oraz przekazać radzie nadzorczej prawo zawieszenia w czynnościach, z ważnych powodów, poszczególnych lub wszystkich członków.

Zobacz także: Reprezentacja spółki z o.o.

Decyzje rady nadzorczej zapadają w formie uchwał. Dla ich ważności wymagane jest, aby na posiedzeniu, na którym są one podejmowane była obecna co najmniej połowa jej członków, a wszyscy jej członkowie zostali zaproszeni.  Przepisy przewidują możliwość wprowadzenia w umowie spółki surowszych wymagań dotyczących kworum rady nadzorczej. Umowa spółki może przewidywać, że członkowie rady nadzorczej będą brać udział w podejmowaniu uchwał rady nadzorczej, oddając swój głos na piśmie za pośrednictwem innego członka rady nadzorczej. Oddanie głosu na piśmie nie może dotyczyć spraw wprowadzonych do porządku obrad na posiedzeniu rady nadzorczej.

Podejmowanie uchwał przez radę nadzorczą w trybie pisemnym lub przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość jest dopuszczalne jedynie wówczas, gdy umowa spółki zawiera takie postanowienie. Uchwała podjęta w ten sposób jest ważna, gdy wszyscy członkowie rady nadzorczej zostali powiadomieni o treści projektu uchwały.

W powyższym trybie nie można wybierać przewodniczącego i wiceprzewodniczącego rady nadzorczej, powoływać członka zarządu oraz odwoływać i zawieszać w czynnościach tych osób.

Z przebiegu posiedzenia rady nadzorczej sporządza się protokół.

Zgromadzenie wspólników może uchwalać regulamin rady nadzorczej, określający jej organizację i sposób wykonywania czynności. Zgromadzenie wspólników może upoważnić radę nadzorczą do uchwalenia jej regulaminu.

Niniejszy artykuł nie stanowi porady prawnej.

• Wojciech Wojtala
• Prawo spółek handlowych
• 23 sty 2020